Cıvanın Zararları
Cıva havada, suda ve toprakta bulunan bir element olarak bilinir. Doğada ise çeşitli aktiviteler sonrasında göllerde, akarsularda, atmosferde bulunmaktadır. İnsanların cıva zehirlenmesi ise genellikle buralarda yaşayan canlıların insanlar tarafından tüketilmesi ile gerçekleşir. Cıva atmosfer içerisinde ise yavaş yavaş çökmeye başlar. Kokusu hissedilmediği için sessiz bir şekilde zehirlenmelere neden olmaktadır. Bu da Cıvanın zararları meselesini gün yüzüne çıkartmaktadır. Özellikle gelişim çağındaki çocukların bu tarz cıva zehirlenmelerine maruz kalması çeşitli sorunları da beraberinde getirmektedir.
Cıva, toprakta, suda ve havada bulunan doğal olarak oluşan bir elementtir. Madencilik, dişçilik ve elektronik gibi çeşitli endüstrilerde de kullanılmaktadır. Birçok faydalı uygulamasına rağmen, cıvaya maruz kalmanın insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkileri olabilir.
Cıvanın vücuda girmesinin birkaç yolu vardır. En yaygın maruz kalma yolu, kontamine balık ve kabuklu deniz hayvanlarını yemektir. Cıva, özellikle endüstriyel ortamlarda buhar olarak solunabilir veya deri yoluyla emilebilir.
Cıva bir nörotoksindir, yani beyin ve sinir sistemine zarar verebilir. Bu, titreme, kas zayıflığı, hafıza kaybı ve konsantrasyon güçlüğü gibi bir dizi semptoma yol açabilir. Ağır vakalarda cıva zehirlenmesi kalıcı beyin hasarına neden olabilir.
Cıvaya maruz kalmak kardiyovasküler sistemi de etkileyebilir. Yüksek tansiyon, düzensiz kalp atışları ve kalp krizleriyle ilişkilendirilmiştir. Ayrıca cıva maruziyeti böbreklere zarar verebilir ve böbrek yetmezliğine yol açabilir.
Başlıklar
Cıvanın Zararları Nelerdir?
- Sinir sistemine zarar verir. Cıva özellikle de doğmamış olan bebekler ve çocuklar üzerinde oldukça etkili olabilmektedir. Sinir sistemine verdiği zararlardan dolayı bebek ve çocukların gelişimini olumsuz yönde etkilemekte ve kimi zaman çeşitli sinir sistemi bozukluklarını ortaya çıkartmaktadır.
- Zehirlenmelere yol açabilir. Cıva kimi zaman gaz halde insan vücuduna nüfus ettiği zaman cıva zehirlenmelerine neden olabilmektedir.
- Hafıza kaybını ortaya çıkartır. Cıva sinir sistemi üzerinde etkili olduğu için özellikle hafıza kayıplarının nedeni olarak cıva gösterilmektedir. İnsan vücuduna etki eden cıva eğer vücuttan atılmazsa bu durum zamanla hafıza kaybına neden olabilmektedir.
- Uykusuzluk ve depresyona yol açar. Cıvanın neden olduğu bir diğer zarar arasında depresyon ve uykusuzluk gösterilebilir. Sinir sisteminin etkilenmesinden sonra bu iki sorun ortaya çıkmaktadır.
Hamile ve Çocuklar Üzerinde Cıvanın Zararları
Hamile kadınlar ve çocuklar cıvaya maruz kalmanın zararlı etkilerine karşı özellikle savunmasızdır çünkü vücutları hala gelişmektedir. Bu kişilerin zararlı toksinleri işleyip yok etme kapasiteleri daha düşüktür. Hamilelik sırasında cıvaya maruz kalmak hem anne hem de gelişmekte olan fetüs için bir dizi sağlık sorununa yol açabilir.
Cıva bilinen bir teratojendir, yani fetüste gelişimsel kusurlara neden olabilir. Gebe kadınlarda, yüksek düzeyde cıvaya maruz kalma, düşük yapma, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı riskinin artmasıyla ilişkilendirilmiştir. Ayrıca gelişmekte olan sinir sistemine zarar vererek bebekte gelişimsel gecikmelere, bilişsel bozukluğa ve diğer nörolojik sorunlara yol açabilir.
Cıvaya maruz kalan küçük çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimlerinde gecikmeler olabilir. Çocuklarda yüksek düzeyde cıva maruziyeti bilişsel eksikliklere, öğrenme güçlüğüne ve davranış sorunlarına yol açabilir. Çalışmalar, çocuklarda düşük cıva seviyelerine maruz kalmanın bile gelişimleri ve genel sağlıkları üzerinde kalıcı etkileri olabileceğini göstermiştir.
Hamile kadınlar ve çocuklarda cıva maruziyeti riskini azaltmak için çevremizdeki cıva kaynaklarının farkında olmak önemlidir. Ton balığı, kılıç balığı ve kral uskumru gibi cıva içeriği yüksek olduğu bilinen balık ve deniz ürünlerini yemekten hamilelik sırasında kaçınılmalı ve çocuklarda sınırlandırılmalıdır. Ek olarak, hamile kadınlar ve küçük çocuklar evlerinde veya işyerlerinde kırık termometreler, flüoresan ampuller ve bazı kozmetik ürünler veya cilt kremleri gibi yoğun vıva içeren maddelerden uzak kalmalıdır.
Sonuç olarak, cıvaya maruz kalmanın hamile kadınların ve çocukların sağlığı üzerinde ciddi ve uzun süreli etkileri olabilir. Bireylerin cıva maruziyetini azaltmak için adımlar atması ve hükümetlerin hassas nüfusların sağlığını korumak için endüstriyel ortamlarda cıva kullanımını düzenlemesi ve izlemesi önemlidir.
Ton Balığı Cıva İçerir Mi?
Ton balıkları yüksek düzeyde cıva içerebilir. Çevredeki cıva balık dokusunda birikebilir ve ton balığı besin zincirinde üst sıralarda yer aldığından nispeten yüksek seviyelerde cıva içerebilir.
Ton Balığının Faydaları ve Zararları Hakkındakı Yazımıza Okuyabilirsiniz.
ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) ve Çevre Koruma Ajansı (EPA), hamile kadınlar, emziren anneler ve küçük çocuklar için balık tüketimine ilişkin kılavuzlar yayınlayarak, bazı balık türlerinin alımını sınırlamalarını tavsiye etti. Yönergeler, bu grupların haftada 170 gramdan fazla konserve hafif ton balığı ve haftada 80 gramdan fazla allbacore ton balığı tüketmemesini önermektedir.
İyi bir yağsız protein ve sağlıklı omega-3 yağ asitleri kaynağı olduğu için ton balığının dengeli bir diyetin sağlıklı bir parçası olabileceğini unutmamak önemlidir. Balık tüketimiyle ilgili FDA ve EPA yönergelerini izleyerek, bireyler balık tüketmenin sağlık yararlarından yararlanmaya devam ederken cıvaya maruz kalma risklerini azaltabilirler.
Kısacası cıvanın zararları arasında bu zararları göstermek mümkündür. Bu nedenle bu tarz zararlardan uzak durmak gerekiyor. Ancak cıvanın neden olduğu bu zararlar zehirlenmelerde dolayı ortaya çıktığı için zehirlenmelerin önüne geçmek gerekmektedir. Cıva atmosfer aracılığı ile besin zincirinde yer alan canlılara nüfus ettiği için canlılardan da doğrudan bizim vücudumuzu etkilemektedir. Ancak bu cıva idrar yolu ile dışarıya atılabilmektedir. Kimi durumda ise alınan aşırı cıva vücuttan atılmaz ve bu durumda zehirlenmelere neden olur.