Gama Işınlarının Zararları

Gama Işınlarının Zararları

Gama ışınları, en büyük foton enerjisine sahip olan, en yüksek frekanslı ve en kısa dalga boyuna sahip dalgalardır. Atom altı parçacıkların etkileşiminden meydana gelerek belirli titreşim sayısı ile oluşan elektromanyetik bir ışıma çeşididir. Gama ışınları, diğer ışınlardan çok daha yüksek enerjiye sahip oldukları için, her şeye çok daha hızlı nüfuz eder. Taşıdıkları bu enerji düzeyi nedeni ile de yaşayan tüm hücrelere önemli zarar verirler. Gama ışınlarının iyonlaşma enerjileri çok düşük olduğundan ötürü kalın cisimlerden de daha kolay geçmektedir. Gama ışınları, radyo ve televizyon, telefon, güneş ışınları günlük hayatımızda bulunan radyasyon çeşitleri arasındadır. Gama ışınları, genellikle tıp alanında kullanılmakta ve kanserli hücrelerin öldürülmesi için kullanılmaktadır. An6cak gama ışınlarının zararları da insan ve çevre sağlığı açısında tehlikeli bulunmaktadır.

Gama Işınlarının Zararları Nelerdir?

1. Lösemi riskini artırması: Almanya’da yapılan araştırmalarla kanıtlanan sonuçlar, nükleer santralin etkilediği 5 km uzaklıktaki çevrede yaşayan özellikle çocuklardaki lösemi oluşum hızının 2.2 kat daha yüksek çıktığı belirlenmiştir.
2. Üreme hücrelerine etkisi: Aşırı dozda bu ışınlara maruz kalan kişilerde, özellikle yaygın olarak söylenen uyarılardan da anlaşılacağı üzere telefonları cepte taşımamak, bilgisayarları kucakta kullanmamak gibi durumların sebebi, gama ve diğer ışınların da üreme hücrelerini etkileyerek kist veya kısırlık sorunlarına sebep olmaları ve kalıcı hasarlar bırakıp gelecek nesillere aktarılma riskinin artırılması endişe duyulan konulardandır.
3. Mide rahatsızlıkları: Yüksek radyoaktif ışınlardan olan gama ışınları mide bulantısı, kusma, kan kaybı ve boğazda yaraların oluşması gibi durumlar gözlenmektedir. İltihap ve enerji kaybına yol açmaktadır. Bu duruma rastlanan kişilerin ortalama ancak 2 hafta daha yaşadıkları belirlenmiştir.
4. Organlara etkisi: Özellikle hızlı çoğalan hücrelere etki eden gama ışınları, deride kızarıklık, üreme hücrelerinde sterilizasyon, saç dökülmesi, bulantı, ishal, ülserasyon gibi reaksiyonlar vermektedir. Beyin ve omuriliğe etkiyen gama ışınlarının neden olduğu zararların ise onarımı oldukça zordur.
5. Tiroit kanseri riskini artırması: Çernobil faciasında yayılan ışınlar sonucunda, milyonlarca kişinin tiroit kanserine yakalandığı ve 4 yıl daha tiroit kanserine yakalanma riskinin arttığı belirlendi.